Інфармацыйна-адукацыйны цэнтр па пытаннях якасці вады стварылі ў Мядзеле (ФОТА)

Як піша 18 лютага газета “Нарачанская зара”, напрыканцы студзеня цэнтр быў адкрыты ў Мядзельскай сярэдняй школе №1 імя Уладзіміра Дубоўкі. Яго работу курыруе настаўніца школы Алена Паршута. Партал Край.бай анансаваў падзею.

Тут навучаць, як правяраць калодзежную ваду, што рабіць, калі выявілі сцёкі з ферм, якія забруджваюць наваколле. Акрамя гэтага, на базе інфацэнтра запланавана правесці шэраг адукацыйных тэматычных мерапрыемстваў, семінараў для школьнікаў, настаўнікаў, грамадскіх інспектараў і іншых зацікаўленых людзей.

Цэнтр створаны ў межах партнёрскага праекта «Прадухіленне забруджвання прыродных вадаёмаў праз асвету грамадскасці і спецыялістаў», які рэалізуецца ў Беларусі Цэнтрам экалагічных рашэнняў пры фінансавай падтрымцы Кааліцыі Чыстая Балтыка. Дарэчы, гэта трэці падобны інфацэнтр у Беларусі – першы адкрыты ў Шуміліне (Віцебская вобласць), другі – у Вілейцы.

Распачынаючы мерапрыемства, Алена Паршута прадставіла гасцей, а гэта спецыяліст па ўстойлівым кіраванні воднымі рэсурсамі Цэнтра экалагічных рашэнняў Наталля Парэчына, памочнік каардынатара праекта «Прадухіленне забруджвання прыродных вадаёмаў праз асвету грамадскасці і спецыялістаў» Любамір Клепач, а таксама настаўнікі біялогіі са школ Мядзельшчыны.

– Тэма семінара: «Рэалізацыя праекта назірання за рэкамі ў Мядзельскім раёне», – паведаміла прамоўца.

З вітальным словам выступіла дырэктар школы Іна Ромель. Наталля Парэчына расказала, што чакаюць ад цэнтра, чаму займаюцца гэтай справай.

Госці прывезлі і падаравалі шмат літаратуры, стэндаў, адукацыйных матэрыялаў, мультымедыяпраектар, кампактную лабараторыю для аналізаў вады.

Прысутныя паслухалі, як правесці даследаванні на ўтрыманне нітратаў у калодзежнай вадзе з дапамогай спецыяльных тэст-палосак.

– Калі ўтрыманне нітратаў у вадзе ў некалькі разоў перавышае гранічна дапушчальную канцэнтрацыю, то яна непрыгодная для піцця і прыгатавання ежы. Ды і жывёлу ёй лепш не паіць, – зазначыла Наталля Парэчына. – Ёй можна толькі паліваць агарод, выкарыстоўваць для мыцця адзення. Гэтымі палоскамі шырока карыстаюцца ў Еўропе, а вось у Беларусі яны пакуль не сертыфікаваны і не могуць быць падставай для выдачы даведак. Праверыўшы ваду, чалавек будзе ведаць, ці павышанае ў ёй ўтрыманне нітратаў і што з ёй можна рабіць. Памятайце, калі ў вадзе ўтрыманне нітратаў звыш гранічна дапушчальных канцэнтрацый, то яе нельга піць, і асабліва – малым дзецям.

Потым усе ўдзельнікі мерапрыемства перайшлі ў камп’ютарны клас. Там з дапамогай памочніка каардынатара праекта «Прадухіленне забруджвання прыродных вадаёмаў праз асвету грамадскасці і спецыялістаў» Любаміра Клепача яны спрабавалі заносіць інфармацыю на сайт watercontrol.by. Менавіта на гэтым сайце адлюстроўваюцца калодзежы і іншыя крыніцы вады ў Беларусі, у якіх павышанае ўтрыманне нітратаў. Настаўнікі разам з вучнямі могуць праверыць якасць вады ў сельскіх калодзежах і дабавіць у базу даных сайта знойдзеныя імі крыніцы забруджвання водных рэсурсаў.

Затым настаўнікі падзяліліся з прысутнымі сваімі напрацоўкамі ў рамках вышэйназванага праекта. У прыватнасці, настаўніца біялогіі Нарацкай СШ №1 Жанна Куцкевіч расказала, як разам з дзецьмі ажыццяўлялі экспедыцыю «Крыніцы забруджвання ракі Сырмеж».

Настаўніца біялогіі гімназіі-інтэрната г. Мядзел Людміла Шчалкунова расказала, як разам з вучнямі даследавалі і вывучалі раку Дробня, якая злучае азёры Баторына і Мястра.

А вось настаўніца біялогіі СШ №2 г. Мядзел Святлана Варановіч паведала, як з гурткоўцамі ў летні час вывучалі возера Мястра, якасць яго вады.

З паведамленнем выступіла малодшы навуковы супрацоўнік Нарачанскай біялагічнай станцыі імя Г.Г. Вінберга Юлія Верас. Яна расказала пра методыку гідрабіялагічных даследаванняў, паведаміла пра магчымасць юным даследчыкам удзельнічаць у Стакгольмскім юніёрскім водным конкурсе. У ім бяруць удзел 33 краіны, у тым ліку і Рэспубліка Беларусь.

Напрыканцы мерапрыемства Наталля Парэчына ўзнагародзіла самых актыўных удзельнікаў міжнароднай праграмы «Назіранне за рэкамі». Падзяка аб’яўляецца настаўніцы Крывіцкай сярэдняй школы Марыне Ракецкай. Акрамя падзякі яна атрымлівае і каштоўны падарунак. Такой жа ўзнагароды ўдастоены Людміла Шчалкунова і Святлана Варановіч. А вось Жанна Куцкевіч атрымала найбольш падарункаў, сярод якіх была і чатырохмесная палатка.

– Чаму выбралі Мядзел для адкрыцця цэнтра? – пацікавіліся ў Наталлі Парэчынай.

– Мядзельшчына – гэта край азёр, тут вельмі шмат вады, якая мае вялікае значэнне для жыцця людзей. І тут знаходзіцца асабліва ахоўваемая тэрыторыя – Нацыянальны парк «Нарачанскі». Таму ў рэгіёне важна падтрымліваць чысціню прыродных вадаёмаў, лясоў, берагоў, рэк. У гэтым вялікую ролю могуць адыгрываць падобныя інфармацыйныя цэнтры, якія даюць магчымасць людзям азнаёміцца з тымі праблемамі, якія існуюць, і даюць ім інструменты для вырашэння гэтых праблем, – чую ў адказ. – З Мядзельшчыны 14 школ удзельнічаюць у праекце. Тут праведзена вялікая работа, ёсць пэўныя вынікі і дасягненні.

– Хто можа карыстацца інфармацыйным цэнтрам?

– Сюды можа прыйсці любы чалавек і звярнуцца да Алены Паршута, каб атрымаць тэст-палоскі, каляровыя шкалы, кніжкі пра калодзежы, хімічную бяспеку. Усё гэта даецца бясплатна. Адзінае, што мы просім, каб дасылалі нам на сайт звесткі пра якасць вады ў калодзежах, стан навакольнага асяроддзя і крыніцы яго забруджвання.

Настаўніца біялогіі Нарацкай СШ №1 Жанна Куцкевіч з узнагародамі

Кіраўнік Мядзельскага рэгіянальнага інфармацыйнага цэнтра па пытаннях якасці вады Алена Паршута (на пярэднім плане)

Іншыя моманты з мерапрыемства

Наталля Парэчына

Паводле “Нарачанскай зары”